Compromitterende foto’s, beledigende en kwetsende opmerkingen of bedreigingen … Jongeren worden dikwijls gepest via het internet. Geüploade filmpjes en foto’s, geposte berichten enz. verspreiden zich razendsnel en blijven ook oneindig lang “rondzwerven” in cyberspace. Hoe kunnen we dit ontdekken en wat kunnen we eraan doen?
Wat is cyberpesten en wat zijn de gevolgen?
Cyberpesten is de voortzetting van bestaand pestgedrag in de virtuele wereld. De gevolgen ervan zijn echter alles behalve virtueel en worden uitgesmeerd in ruimte en tijd. Een agressief of kwetsend bericht vindt al snel zijn weg naar het grote publiek via smartphones en sociale media. Terwijl pesterijen vroeger meestal beperkt bleven tot de schoolomgeving, worden gepeste kinderen en jongeren nu overal en voortdurend virtueel belaagd door hun pesters.
De mogelijkheden zijn ook eindeloos: al dan niet bewerkte foto’s of video’s die zonder toestemming van de betrokkene worden geüpload, vervelende berichten die op sociale media worden gepost, groepen of pagina’s die worden opgericht tegen een klasgenoot enz. Bovendien is de identiteit van de pesters moeilijk of niet te achterhalen en gaan dergelijke beelden en berichten een eigen leven leiden op het internet, ook al worden de oorspronkelijke gewist. En de pesters gaan vrijuit …
Hoe krijgen we er vat op en hoe kunnen we het voorkomen?
De school en de ouders spelen een erg belangrijke rol. Zij staan immers in voor de opvoeding van kinderen en jongeren en moeten hen leren om samen te leven. Hoe meer aandacht er op school is voor samenwerking en solidariteit, hoe minder er wordt gepest, zo blijkt. Kinderen moeten leren om te communiceren, met elkaar mee te leven, respect te hebben voor elkaar, geen geweld te gebruiken en … niet te doen op het internet wat ze in het echte leven ook niet zouden (mogen) doen.
Leerkrachten, opvoeders en ouders moeten openstaan voor signalen die erop kunnen wijzen dat een kind wordt gepest, een (mogelijk gepest) kind zijn verhaal laten doen en in de gaten houden wat kinderen allemaal doen op het internet. Dat is niet alleen belangrijk om vat te krijgen op de situatie, maar ook om kinderen en jongeren te begeleiden, te sensibiliseren en hen verantwoordelijkheidszin bij te brengen.
De site Stop cyberhate geeft allerlei concrete tips en nuttige links, zowel voor jongeren als voor ouders, leerkrachten en opvoeders.
Hoe kunnen we een einde maken aan cyberpesten?
Tips voor jongeren die gepest worden:
• reageer nooit op pesterijen via mail of sms. Zo moedig je de pesters niet aan;
• bewaar of print bewijzen van pesterijen, zoals mails, chatberichten en printscreens;
• probeer de pesters te identificeren zodat ze hierop kunnen worden aangesproken.
Als slachtoffer kan je:
• aan de pesters vragen of aan de beheerder van de site om de betreffende beelden of berichten te verwijderen;
• het misbruik melden: dit kan tegenwoordig bij de meeste sociale media;
• erover spreken met mensen op school of in je omgeving die je vertrouwt;
• de webhost op de hoogte brengen van ongepaste berichten en beelden en eventueel naar de politie stappen.
En verder
Technisch is het ook mogelijk om het gsm-nummer van de pester(s) te laten blokkeren via de eigen gsm of de gsm-operator. Je kan ook een filter in het mailprogramma instellen die mails van bepaalde adressen tegenhoudt en omleidt naar een bepaalde map of rechtstreeks naar de prullenbak van de inbox.
Kinderen en jongeren kunnen bovendien altijd terecht bij de organisatie Awel (de vroegere Kinder- en jongerentelefoon) via het gratis telefoonnummer 102, of via de site (mail, chat, forum).
Bron: Secunews, Olivier BOGAERT, Politiecommissaris Federale Gerechtelijke Politie
